पाचूच्या हिरव्या माहेरी...

… पाचूच्या हिरव्या माहेरी - आमच्या मावळातल्या - पावसाळी भटकंतीचं मुक्त वर्णन… 

-----------------------------------------------------------------------------------------------------
… यंदा पाऊस जरा जास्तंच लांबला...

जुलै महिन्यातही ऊन अग्गदी मनस्वी तापलेलं…

आभाळात विखुरलेले चुकार ढग मॉन्सून येण्याच्या तुता-या वाजवत नुस्तेच गडगडाट करताहेत …

सावली म्हणून तर या ढगांचा उपयोग नाहीच, पण आर्द्रतेने आणि तहानेने जीव अधिकंच व्याकूळ होत चाललेला…

(प्र.चि. साभार - साकेत गुडी)

अर्थात, ट्रेकर्सना घरी कसं बसवणार...

जिवलग मित्रांची साथ, उत्तम बाईक्स, पाठपिशवीत थोडका खाऊ आणि दाटून आलेले गच्च काळे ढग... पाचूच्या हिरव्या माहेरी – मावळातल्या सदाहरित अस्पर्शित ठिकाणांच्या घुमचक्करीला अजून काय हवं!

रेल्वे क्रॉसिंग अन पुढे दुथडी भरून वाहणार्‍या नदीवरचा पूल पार केला, अन शिरलो थेट मावळात. पाऊस ४-६ दिवस सलग बरसला, की नदीचं मातकट पाणी पूलाला गिळंकृत करतं आणि मग पुढच्या खोर्‍यातल्या सगळ्या गावांचा संपर्कच तुटतो.

अर्ध-कच्च्या नागमोडी रस्त्यावरून हरीतगृहं मागे टाकत, मावळातल्या गावांना जोडणारा – झाडीभरला, वळणावळणांचा, छोटासा डांबरी रस्ता आणि त्याच्याशी लगट करणारे छोटे-मोठ्ठे ओहोळ.

‘थेंब थेंब मोती ओला थरारत्या तनावर’ असं गुणगुणायला लागलो...

वाट विचारायला जरा थबकलो, तर भेटली “पाहुने, कोन गाव आपलं...” अशी आपुलकीने चौकशी करणारा गुराखी, शेतकरी आणि खट्याळ धम्माल पोरं.

 
 
 
 



बघायला मंदिरं-लेणी-किल्लेच पाहिजेत असं काही नाही. नुस्तं निवांत भटकायला निघालेलो.. सोबत होती भातखाचरांची. समोर डोंगररांगेवरून झेपावणारा अस्सल ठेवणीतला जलस्तंभ धबाबा कोसळत होता.

डावी-उजवीकडे पहाड उंचावत, अन रस्त्याच्या जवळ येत गेले, खोरं अरुंद होत गेलं. अगदी रस्त्याला लागूनच छोट्या ओहोळांपासून ते अजस्त्र धबधब्यांपर्यंत नाना त-हा.. एका वळणावर करकचून ब्रेक मारला. समोरचा अशक्य वेड लावणारा कातळ आणि झेपावणारं शुभ्र वैभव.

मावळातलं एक साधं, पण कित्ती देखणं गाव!

गावातच गाड्या लावल्या. घमघमणार्‍या भाताच्या शेताडीतून पाऊलवाट तुडवत निघालो.

‘शहा-यांचे रान आले एका एका पानावर’ असा माहोल.

भाताच्या खाचरात एकच लगबग चालू होती.

पावसाळ्यात दिसणारे खास कंद – गौरीचे हात आणि सापकांदा डोकावत होते. उंच डोंगरांच्या पायथ्याशी उठून दिसणार्‍या, काळ्या खडकात बांधलेल्या राऊळापाशी पोहोचलो. गाभारयातल्या विशाल शिवापिंडीचं मनोमन दर्शन घेतलं अन ‘शंभो शंकरा’ गीताच्या धीरगंभीर स्वरांनी गाभारा ओतप्रोत भरून गेला...

मंदिरामागे खळाळणार्‍या आवाजाकडे गेलो, तर काय निसर्गाची किमया! भोवतालच्या सर्व डोंगरांवरच्या पाण्याचे लोट एका ओढ्यातून खळाळत निघाले होते. 
 

वर्षा-धारांचं दान कातळामध्ये घुमून-घुमून “कुंडं” तयार झाली होती. एक कुंडं भरलं की त्यानं अलगद दुसर्‍या कुंडाकडे पाण्याची जबाबदारी सोपवावी; दुसरे कुंड भरले की त्याने तिसर्‍या कुंडाला पाण्याचं दान द्यावं आणि शेवटी धबधब्याच्या रूपाने खोलवर झोकून द्यावं; अशी अनोखी रचना!

चिखलाळलेल्या वाटेने पहिल्या टेपावर पोहोचल्यावर पाठीमागे शेताडीमधली लगबग इतकी जिवंत अन लोभस वाटते, म्हणून सांगतो.

बहरलेल्या फुलांचं आणि समोरच्या गवतात कोळ्याच्या जाळ्यानं झेललेल्या पावसाच्या थेंबांच्या नक्षीचं कवतिक केलं...

 

झुडुपांमधून डोकावणा-या ‘अग्निशिखे’चं दर्शन प्रसन्न करून गेलं.

माथ्यावरची दाट झाडं ढगात हरवलीत. आणि मगापासून ज्याचा आवाज आसमंतात घुमत होता, तो देखणा धबधबा कातळावरून झोकून देताना दिसला.

फोटो काढण्यात फार वेळ घालवून चालणार नाहीये. कारण, आता ढगांमुळे काळोख दाटून येतोय. पल्याडच्या खोऱ्यातून काळ्या ढगांचा लोंढा काही मिनिटात आम्हाला गाठणार होता.

अन् पावसाचे टप्पोरे थेंब पडू लागतात,
– टप्प-टप्प-टप्प... ताड-ताड-ताड... धों-धों-धों...

पाऊस आता ताडताड-ताडताड कोसळू लागला होता. 
पाण्याच्या ओढ्याला ‘ओढा’ का म्हणतात, याचा 'साक्षात्कार' क्षण.

पावसाचे बाण अन् पाण्याचे तुषार मुक्त उधळले होते. माथ्यापासून १०० मी खाली धबधब्याचं रौद्र रूप सामोरं आलं. मुक्तपणे खोल हिरव्याकंच दरीत झोकून देणा-या पाण्याचा मनस्वी हेवा वाटला. दणदण आदळणा-या पाण्याचा आवाज, भोवतीचा गर्द दाट रानवा, पावसाच्या सरीसोबत धाडधाड वाढणारं पाणी, अंगात हुडहुडी भरवणारी थंडी - असा जबरदस्त माहोल!

माथा जवळ येवू लागला, तसं पाऊस ऊणावला.

एका झाडाला बिलगलेल्या ऑर्किडच्या चैतन्याने एकदम दिल खूष!!!

माथ्याकडे बघितलं, झाडाची पानं एकमेकांत हरवली होती.

सात वर्षात एकदा फुललेली कारवी.

भुंग्याची भूणभूण आणि त्याच्या अनोखे रंग..

मगाचा पाऊस आता गायब झालेला, आणि आभाळ स्वच्छ झालेलं. माथ्याच्या अलीकडे पठारावर एक निवांत प्रसन्न क्षण.

फ़ुललेला, बहरलेला, डवरलेला.. मज सखा - सह्याद्री!

साध्या झुडुपात किती किती सुसंगती (सीमेट्री) साधावी...(बारकाईने बघा.)
केवळ-केवळ-केवळ अशक्य!

परतीच्या प्रवासात धबधब्यातला मनसोक्त दंगा, मंदिरात बनवलेली स्टोव्हवरची गरमागरम पावभाजी, कुंडापाशी रंगलेल्या गप्पा, अवचितच मोकळ्या झालेल्या ढगातून पल्याडच्या किल्ल्याच्या कातळमाथ्याचे झालेले दर्शन, ताड-ताड पावसाच्या तडाख्यानंतर कुंडातला तिप्पट झालेला रौद्र प्रवाह, परतीच्या प्रवासात बाईकची हरवलेली किल्ली... अश्या कितीतरी गोष्टींमुळे ट्रेकची रंगत वाढतच गेली होती...

आणि, मग आम्ही अनुभवला आयुष्यातला एक निखळ आनंदाचा क्षण... 

अन, ‘पाचूच्या हिरव्या माहेरी’ आम्ही आकंठ बुडून गेलो... 

© www.discoversahyadri.in, २०१४